Bescherming tegen digitaal pesten

Kinderen spelen en ook op de computer spelen is spelen. Kinderen spelen niet alleen spelletjes op de computer, maar ze spelen ook met het apparaat zelf, met de techniek, met de communicatiemogelijkheden via internet en ze spelen zelfs met hun eigen identiteit als ze gaan chatten. Daarnaast gebruiken ze internet natuurlijk ook voor serieuze zaken, zoals het zoeken van informatie voor schoolwerk en voor het maken van afspraken en voor het onderhouden van contact met hun vriendjes of met familie.

Net als het traditionele pesten is digitaal pesten niet volledig te voorkomen. Tijdig signaleren en gericht en systematisch optreden is de manier om ermee om te gaan. Het verbieden van MSN op school, of soortgelijke maatregelen, zet geen zoden aan de dijk, omdat het probleem er niet mee wordt voorkomen. Het pesten kan immers op een andere plek gewoon doorgaan en dan op een plek waar het voor volwassenen minder zichtbaar is.

In de klas worden algemene gesprekken gehouden over pesten, hoe het ontstaat, wat de gevolgen zijn van pesten en hoe je een klasgenoot kunt helpen. Dit is een uitstekende basis om dieper in te gaan op digitaal pesten met de kinderen.

Uit onderzoek blijkt dat slechts de helft van de leerkrachten aangeeft voldoende internetkennis te hebben om leerlingen optimaal te kunnen begeleiden. Ze geven aan vooral het omgaan met pesten via MSN lastig te vinden. Ook wordt het controleren van wat leerlingen op internet doen als moeilijk ervaren, evenals het bespreekbaar maken van het omgaan met elkaar en vervelende situaties. Om te begrijpen waar leerlingen mee bezig zijn moet een leerkracht natuurlijk allereerst zelf voldoende kennis hebben.

Hoe bescherm ik mijn leerlingen op Internet?

Wat is internet? Aangezien u op deze site bent, nemen wij aan dat u gebruik maakt van het internet. Het internet is een wereldwijd netwerk van computers. Websites staan op deze computers en kunnen aangeroepen worden door elke computer die op het internet is aangesloten. Zoekmachines als Google maken het makkelijker om te surfen door de ruim 8 miljard websites die het internet rijk is. Helaas houden deze zoekmachines weinig rekening met wie er achter de computer zit. Zo zal een kind op zoek naar informatie over poezen snel op poesjes.nl terechtkomen. De rol van de leerkracht. Omdat 90% van het internet gebruik thuis gebeurt, lijkt het alsof u weinig invloed heeft op het internet gedrag van kinderen. Dit is echter niet waar! Als u met de kinderen goed internet- en zoekgedrag bespreekt, kunnen zij dit meenemen naar huis en er ook thuis gebruik van maken. Het belangrijkste is hier ook: maak internet bespreekbaar. Praat met de kinderen over wat zij tegenkomen op het internet en wat zij daarvan vinden. Wij realiseren ons dat veel leerkrachten minder kennis hebben van internet dan de kinderen. Laat dit niet uw zelfvertrouwen aantasten. U kunt zelf op onderzoek uitgaan, of u kunt en dat is nog veel makkelijker, kinderen vragen om u uitleg te geven over het internet. Kinderen vinden dit vaak geweldig Wees niet bang dat uw gezag aangetast wordt door gebrek aan kennis over het internet. Zolang u positief tegenover het internet staat en echt geïnteresseerd bent in wat de kinderen vertellen, zal dat niet snel gebeuren. Integendeel, de kinderen leren dat grote mensen ook niet alles weten en dat om hulp vragen, ook voor volwassenen, geen schande is. Aan welke gevaren worden mijn leerlingen blootgesteld? Op het internet (al surfend) zijn er diverse gevaren waar het kind aan blootgesteld kan worden: "foute" sites: Op volgorde van waarschijnlijkheid: Erotiek en pornografie Haat en geweld Gewelddadige pornografie Kinderporno Kinderen komen op dit soort sites terecht; daar kunt u als leerkracht weinig aan veranderen. Het is echter wel belangrijk dat u dit met leerlingen bespreekt. Kinderen onder de 12 zijn vaak niet gericht op zoek naar dit soort sites en kunnen schrikken of van streek raken als ze er toch terecht komen. Dit is meestal niet hun fout. Foute formulierenOp het internet verkopen winkels allerlei artikelen en geven deze ook vaak weg. Dit is een poging om persoonlijke gegevens te verkrijgen om later gericht mee te promoten. Leer kinderen om nooit persoonlijke gegevens van zichzelf of van anderen te geven, tenzij u daar uitdrukkelijk toestemming voor hebt gegeven. Het doorgeven van de persoonlijke informatie van anderen is zelfs bij wet verboden. Daarnaast is het een geliefd digitaal pestwapen, bijvoorbeeld het nummer van het slachtoffer op sekssites plaatsen, of het slachtoffer invullen als ontvanger van (gratis) proefabonnementen op (vaak erotisch getinte) tijdschriften. Foute chatboxen en Chatters Helaas is internet nog steeds de plek waar mannen (en in mindere mate vrouwen) op zoek zijn naar kinderen, of digitale pesters toeslaan. Toch kan chatten leuk en zelfs leerzaam zijn. De sociale barrières zijn een stuk lager en als je het echt niet bevalt, log je simpelweg uit. Als uw leerlingen zich aan een aantal regels houden, zijn er geen problemen. De belangrijkste hiervan staan weergegeven op ons internetprotocol. Wat kan ik doen? Als leerkracht kunt u een aantal dingen doen om de kinderen zoveel mogelijk mee te geven over veilig internetgebruik. Voorkomen is beter dan genezen! Bespreek internet met de kinderen Zorg ervoor dat u de monitoren van de computers te allen tijde kunt zien Vraag regelmatig aan kinderen wat ze op het internet aan het doen zijn Geef kinderen de gelegenheid om te vertellen wat ze tegengekomen zijn Geef les over veilig internet, als u zelf niet genoeg kennis heeft is er een prima methode beschikbaar Stel, liefst samen met de kinderen, een internetprotocol op: "hoe gaan we om met internet?" Bespreek met de ouders internetproblemen zoals digitaal pesten Benadruk tegenover de kinderen dat ze ook met problemen online naar u toe kunnen komen.

Hoe bescherm ik mijn leerling tegen e-mail?

Wat is e-mail? E-mail staat voor Electronic Mail, oftewel elektronische post. Het is een medium waardoor post razendsnel en met precisie bezorgd wordt. Enkele seconden na de druk op "send" staat het e-mailtje in de e-mail inbox van de ontvanger. E-mail heeft door de razendsnelle verzendtijd veel voordelen. Nadeel is wel dat als je op "send" drukt het e-mailtje meteen weg is. Als je kwaad op iemand bent en je schrijft een brief zal je in 99 van de 100 gevallen die brief niet posten. Met een e-mail is het dan al te laat. Leerlingen en e-mail Voor kinderen is e-mail vaak de eerste aanraking met het internet. Vrijwel alle kinderen hebben wel eens gemaild met vriendjes of vriendinnetjes, papa, mama, of opa en oma. Dit is dan ook het medium waar het minst mee fout kan gaan. De meeste kinderen gebruiken hotmail (www.hotmail.com). Hotmail heeft een vrij goede spamfilter en een mogelijkheid om e-mailadressen te blokkeren. Problemen met e-mail Toch zijn er wel een aantal problemen waar kinderen op kunnen stuiten Wachtwoord gekraakt Als een kind een onveilig wachtwoord heeft, kan het gebeuren dat een ander dit kraakt (evt. via de geheime vraag, zie MSN). Als dit gebeurt, kan deze persoon e-mailtjes versturen onder de naam van het gekraakte kind. Er is geen manier waarop de ontvangers kunnen weten dat dit e-mailtje niet van het betreffende kind afkomstig is. Hoewel veel kinderen dit als leuke grap zien, kan het het leven van de gekraakte kinderen stevig vergallen. Haatmail Internet is anoniem, e-mail ook. Voor de gewone gebruiker zijn er bijna geen mogelijkheden om te achterhalen wie een bepaalde e-mail gestuurd heeft, tenzij dit vanuit school gebeurd is. In dat geval kan de ICT-er in de logbestanden kijken om te zien wie er online waren op het moment van verzending. Het gebeurt helaas vaak dat kinderen gepest en zelfs bedreigd worden via de e-mail. Ontvangende kinderen schamen zich hier vaak voor en zeggen daardoor niets. Ook gebeurt het regelmatig dat kinderen bij wijze van "grap" bepaalde mailtjes sturen en zich niet realiseren wat voor gevolgen hun mailtje heeft. Reclame / Hoax / Virussen Behalve normale mail van kinderen die zij kennen, ontvangen kinderen (en u vast ook wel) ook mails met reclame, nepwaarschuwingen (Hoax) en virussen. Zolang de kinderen deze mailtjes niet doorsturen of de bijlagen downloaden, is er weinig aan de hand. Wat kan de leerkracht doen? Omdat voorkomen beter is dan genezen: Maak duidelijke afspraken over e-mailen op school Spreek af dat onbekende bijlagen nooit gedownload mogen worden, niet op school en niet thuis. Vraag kinderen die vervelende mails hebben ontvangen om deze aan u of de ouders te geven. Leg kinderen de voordelen van een sterk wachtwoord uit en vertel hen ook wanneer een wachtwoord sterk is. Leg kinderen uit dat e-mail vaak anders wordt ontvangen als het bedoeld was, iets dat voor het verzendende kind als grap bedoeld was, kan voor het ontvangende kind een zware belediging zijn.

Hoe bescherm ik mijn leerling op MSN?

Wat is MSN? MSN is een chatprogramma dat zeer populair is onder kinderen, op dit moment gebruikt 87% van alle kinderen boven de 10 MSN. Dit gaat van enkele uren per week tot vele uren per dag. MSN is veiliger als een gewone chatbox omdat het besloten is, het kind kiest zelf met wie het wil chatten. Nieuwe aanmeldingen moeten eerst door het kind goedgekeurd worden. De kans is groot dat veel van uw leerlingen via MSN met elkaar praten na schooltijd. Hier merkt u echter ook op school wel wat van, omdat conversaties op MSN vaak anders begrepen worden als dat zij bedoeld zijn, de kinderen kunnen immers (vaak) elkaars gezicht niet zien. Toch schuilt het grootste gevaar in MSN-ers van buiten die door het kind geaccepteerd worden. Zo zijn pedofielen vaak op zoek naar MSN adressen van jonge meisjes, geleidelijk weten zij ze zo ver te krijgen dat ze zich uitkleden voor de webcam. Dit gebeurt vaak al op zeer jonge leeftijd. Ook binnen de klas kunnen er problemen ontstaan, als kinderen elkaars wachtwoord weten te bemachtigen. Pesten is veel makkelijker over MSN, je weet immers niet (altijd) wie erachter zit aan de andere kant. Wat kan ik doen? Het is belangrijk dat u met de kinderen praat over MSN en de gevaren daarvan. Hierdoor kunnen zij beter begrijpen waarom zij bepaalde dingen niet moeten doen. Ouders weten vaak niet wat hun kind online uitspookt. Het komt voor dat het kind vele uren per dag onbeschermd zich op het wereldwijde web begeeft. Hou het bespreekbaar Bespreek regelmatig met de klas de normen en waarden van het internet en MSN, leg uit waarom zij zich aan bepaalde regels moeten houden en vraag hen ook om verhalen te vertellen over dingen die ze meemaken. Leg ook altijd nadrukkelijk uit dat als er toch wat gebeurt ze naar u, of naar hun ouders toe moeten komen. Denk er wel aan dat veel kinderen MSN leuk vinden, het is op zich ook niet slecht. Geniet, maar MSN met mate. Enkele belangrijke vuistregels die u in het gesprek kunt hanteren zijn: Geen MSN op school Als veel kinderen op dezelfde computer inloggen is het vaak eenvoudig voor iemand met een beetje computerkennis (en veel kinderen hebben dat) om wachtwoorden te achterhalen. Met het wachtwoord van een ander kan ingelogd worden op zijn/ haar MSN en informatie verspreid worden waarvan de ontvanger niet weet dat het niet van de MSN account eigenaar afkomt! Alleen mensen accepteren die je kent Als je twijfelt wie degene is die je heeft aangemeld, accepteer deze dan niet. Omdat kinderen vaak slordig met hun e-mailadres omspringen is het niet zo moeilijk om als pedofiel jezelf aan te melden op de MSN van een jong meisje. Ook gebruiken kinderen die elkaar willen pesten vaak schuil MSN namen, ze maken een tweede e-mail adres aan om anoniem te blijven. Kies een schuil e-mail adres Voor kinderen, zeker als ze veel chatten, of hun e-mail adres uitgeven, is het belangrijk om de voor- en achternaam niet te gebruiken in het e-mail adres waarmee aangemeld wordt op MSN. Geen bestanden accepteren Veel virussen sturen zichzelf door via MSN. Een sterke geheime vraag Als het MSN wachtwoord vergeten wordt, kan de eigenaar zijn "geheime vraag" beantwoorden. Doet hij dit goed, dan krijgt hij de kans een nieuw wachtwoord in te stellen. Veel kinderen kiezen een eenvoudig te beantwoorden vraag (voor mensen die hen kennen) en geven zo onbedoeld hun wachtwoord weg.

Hoe bescherm ik mijn leerling tijdens het chatten?

Wat is chatten? Chatten is "praten" via internet. Vroeger gebeurde chatten voornamelijk via IRC (Internet Relay Chat) en was daardoor alleen toegankelijk voor mensen die thuis waren in de wereld van computers en het internet. Tegenwoordig hebben veel sites een chatbox waar kinderen met een druk op de knop binnen kunnen. Chatten is leuk, omdat kinderen er nieuwe mensen kunnen ontmoeten, het is echter ook erg gevaarlijk. In tegenstelling tot MSN kunnen kinderen hierbij niet kiezen met wie zij chatten. De chatboxen zijn open, iedereen kan aan een gesprek deelnemen. Gevaren van chatten Chatboxen zijn anoniem, er is geen manier om na te gaan of achter het alias "Melissa12" een meisje van 12 of een man van 50 schuilgaat. Chatboxen zijn ook de nummer één jachtgrond voor mensen die, om wat voor reden dan ook, met kinderen in contact willen komen. De meeste chatboxen hebben wel een moderator (toezichthouder), maar deze is niet altijd aanwezig of reageert niet adequaat. Dit was ook reden voor TMF en Radio 538 om hun chatboxen te sluiten. Privacy Het grootste gevaar in chatten schuilt hem in het achterhalen van privé-gegevens. Kinderen springen vaak makkelijk om met hun naam, leeftijd, school en naam van meester / juf, omdat zij dit niet als privé-gegevens beschouwen. Toch is dit voor veel mensen al genoeg om de achternaam en het adres te achterhalen. Kinderen zullen moeten leren om zorgvuldig om te gaan met privé-gegevens. Wat kan de leerkracht doen? Omdat voorkomen beter is dan genezen, hieronder een aantal dingen om uw leerlingen mee te geven: · In een chatbox moet een leerling altijd een alias (nickname) gebruiken. Deze nickname moet niet verwijzen naar naam en/of leeftijd. Voorbeeld: Melissa12 is een slechte naam, Magmafan een goede. · Geef nooit privé-gegevens door aan iemand over de chat. · Spreek nooit af met iemand die je via de chat ontmoet hebt, tenzij de ouders het ermee eens zijn en meegaan · In een chatbox wordt snel gescholden, leer de kinderen om dan te vertrekken · In een chatbox zit achter iedere nickname een mens, ga dus niet zomaar schelden of andere mensen beledigen.